İnternet Orta Yaş Krizini Yaşıyor

06/12/2022 05:41 - 171
İnternet Orta Yaş Krizini Yaşıyor

Elon Musk'ın büyük bir orta yaş krizinin kanıtı olarak Twitter'ı satın almasıyla ilgili internette çok sayıda kelime şakaları yapılıyor. Bunlar arasından bir tanesi fazlasıyla dikkat çekiyor ve doğru kabul ediliyor: İnternet kendi orta yaş krizini yaşıyor.

Web ile birlikte büyüyen çoğumuz artık orta yaşlara ulaşıyoruz ve internetin neyi iyi neyin kötü yaptığını bilecek kadar deneyime sahibiz. 

Twitter sadece bir platform değil. Bazılarımız bu şekilde yaşıyor, çalışıyor ve hayatta kalıyor. Birçoğu uzun süredir Twitter, Facebook ve diğer platformların kamu hizmetleri olduğunu tartışıyor; toplulukları, ticareti ve kritik bilgilere erişimi destekleyen iletişim akışını sağlayarak halka önemli bir hizmet sağlıyorlar. 

Twitter'ın Myspace gibi bir indirimli satış fiyatına gitmesi gibi koşulların ortaya çıkması pek olası değil. Gerçekleştiğinde, küresel kamu hizmeti işletmeleri ve kamu hizmeti yayıncılarından oluşan bir kombinasyon, platformu toplu olarak sahiplenmek için devreye girmeli.

Sahip olduklarımız internetin en iyi yapabileceği şey olan bilgiyi geniş ölçekte yaymak için temel omurgalar sağlasa da halka açık ve iş birliğine dayalı dijital alanlar için çok az örnek var. Ancak bu kârlı değil ve bu işletmelerin tamamı hayırseverlerce destekleniyor. Bunlar kamusal bir meydandan çok kamusal bilgi için bir başlangıç noktası.

Örneğin, Vikipedi, Wikimedia Vakfı tarafından destekleniyor fakat aynı zamanda gönüllü ve çoğunlukla erkek, İngilizce konuşan editörlerin temelleri üzerine inşa ediliyor. Mozilla Vakfı da özgür ve açık kaynak vizyonunu benimseyen kodlayıcılara bağlı bir sistemle çalışıyor. İnternet Arşivi özünde büyük bir halk kütüphanesi ve kütüphaneler hiçbir zaman piyasa tarafından desteklenmiyor, bunun yerine hayırseverlere ya da kamu dolarlarına bağlı.

Twitter'ı elinde tutmak için platformun insanların değer verdiği bazı temel özelliklerini koruması gerekiyor. Yani platformun özgür olması, ölçeği olması ve ifade özgürlüğü için bir yeri olması gerekiyor. 

Web'in demokrasiyle başlayan bu sürümleri çok dikkat çekici gelmiyor. Örneğin, Twitter'a önerilen alternatiflerden biri olan Mastodon ise merkezi olmayan bir topluluk tarafından tanımlandığı şekliyle sivil söylemi teşvik edecek şekilde tasarlandı. 

Genel olarak baktığımızda internet, insanlık tarafından şekillendiriliyor. Bunu en iyi ve en kötü dürtülerimizi yansıtan, güçlendiren ve çarpıtan bir lunapark aynası olarak da tanımlamak mümkün. 

Yeni Twitter'ın küresel olarak dağıtılmış mülkiyetinin güzelliği; dağınık olması, belirli kültürel ve ulusal bağlamlarda yer alması ve kesinlikle kusurlu olması. Ancak, kârdan ziyade halk için yeniden düşünülürse, interneti hava ya da su gibi temel bir insan hakkı olarak düşünmek gerekiyor.